Pandemia COVID-19: Oświadczenie Polskiego Towarzystwa Choroby Parkinsona i Innych Zaburzeń Ruchowych oraz Sekcji Schorzeń Pozapiramidowych PTN

W trakcie globalnej pandemii choroby koronawirusowej (COVID-19) Zarząd PTChPiIZR i SSP PTN pragnie wyrazić swoją troskę o pacjentów, ich opiekunów, lekarzy, pielęgniarki i wszystkich zaangażowanych w leczenie i opiekę nad pacjentami z chorobą Parkinsona i innymi zaburzeniami ruchowymi. Mimo ogromnych środków mających na celu powstrzymanie rozprzestrzeniania się wirusa (SARS-CoV-2), w ciągu ostatnich tygodni obserwujemy szybki wzrost liczby chorych na COVID-19, szczególnie w Europie. Stoimy w obliczu gwałtownego wzrostu rozprzestrzeniania się wirusa na całym świecie, a poważniejsze formy COVID-19 z powikłaniami płucnymi występują w starszej populacji, także u osób z współwystępującymi chorobami ogólnoustrojowymi. Chociaż na razie związek między COVID-19 a chorobą Parkinsona i innymi zaburzeniami ruchowymi pozostaje nieznany, dotychczasowa wiedza na temat tej infekcji wirusowej wskazuje na potencjalnie zwiększone zagrożenie dla dużej liczby naszych pacjentów. Trzeba zrozumieć, że nasza wiedza na temat COVID-19 wciąż się rozwija, a nadchodzące z całego świata dane mogą przynieść istotne informacje na temat ryzyka dla naszych pacjentów w okresie epidemii. Warto zaznaczyć, że infekcje (szczególnie te przebiegające z gorączką) objawiają się często pogorszeniem stanu ruchowego i zaburzeniami orientacji (niekiedy zespołem majaczeniowym). W przypadku hospitalizacji chorego z chorobą Parkinsona i innymi zaburzeniami ruchowymi należy bardzo ostrożnie modyfikować dotychczasowe leczenie, gdyż nagłe odstawienie leków dopaminergicznych może skutkować istotnym pogorszeniem stanu chorego. Szczególnie lekarzy zachęcamy do lektury publikacji na temat COVID-19 i hospitalizacji chorych z chorobą Parkinsona [1-12].

Uważamy, że bardzo ważne jest podkreślenie znaczenia środków zapobiegających rozprzestrzenianiu się wirusa u naszych pacjentów. Istotne informacje na ten temat znaleźć można na stronach Ministerstwa Zdrowia ( www.gov.pl/web/koronawirus lub www.gov.pl/web/zdrowie/wprowadzamy-nowe-zasady-bezpieczenstwa-w-zwiazku-z-koronawirusem), na stronach European Centre for Disease Prevention and Control ( www.ecdc.eu) oraz na stronach WHO ( www.who.int).

Zalecamy ścisłe przestrzeganie standardowych środków w celu uniknięcia zakażenia wirusem. Dodatkowo zachęcamy do odwiedzania wyżej wymienionych stron internetowych, celem uzyskania dodatkowych informacji.

W przypadku potrzeby konsultacji z lekarzem zachęcamy do korzystania z szybko rozwijających się w ostatnim okresie możliwości, jakie daje nam telemedycyna, tj. konsultacji telefonicznych lub videokonsultacji on-line.

PIŚMIENNICTWO:

1. Clinical features of patients infected with 2019 novel coronavirus in Wuhan, China. Huang C, Wang Y, Li X, et al. Lancet 2020;395:497-506.
   https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31986264/
2. Genomic characterisation and epidemiology of 2019 novel coronavirus: implications for virus origins and receptor binding. Lu R, Zhao X, Li J, et al. Lancet 2020;395:565-574.
   https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32007145/
3. Clinical course and risk factors for mortality of adult inpatients with COVID-19 in Wuhan, China: a retrospective cohort study. Zhou F, Yu T, Du R, Fan G, Liu Y, Liu Z, Xiang J, Wang Y, Song B, Gu X, Guan L, Wei Y, Li H, Wu X, Xu J, Tu S, Zhang Y, Chen H, Cao B. Lancet. 2020 Mar 11. pii: S0140-6736(20)30566-3. doi: 10.1016/S0140-6736(20)30566-3. [Epub ahead of print] PMID: 32171076
   https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32171076/
4. Clinical Characteristics of Coronavirus Disease 2019 in China. Guan WJ, Ni ZY, Hu Y, Liang WH, Ou CQ, He JX, Liu L, Shan H, Lei CL, Hui DSC, Du B, Li LJ, Zeng G, Yuen KY, Chen RC, Tang CL, Wang T, Chen PY, Xiang J, Li SY, Wang JL, Liang ZJ, Peng YX, Wei L, Liu Y, Hu YH, Peng P, Wang JM, Liu JY, Chen Z, Li G, Zheng ZJ, Qiu SQ, Luo J, Ye CJ, Zhu SY, Zhong NS; China Medical Treatment Expert Group for COVID-19. N Engl J Med. 2020 Feb 28. doi: 10.1056/NEJMoa2002032. [Epub ahead of print] PMID: 32109013
   https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32109013/
5. Early transmission dynamics in Wuhan, China, of novel coronavirus-infected pneumonia. Li Q, Guan X, Wu P et al. N Engl J Med. 2020; (published online Jan 29.) Doi:10.1056/NEJMoa2001316
   https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31995857/
6. Epidemiological and clinical characteristics of 99 cases of 2019 novel coronavirus pneumonia in Wuhan, China: a descriptive study. Chen N, Zhou M, Dong X et al.
   https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32007143/
7. Persistent shedding of viable SARS-CoV in urine and stool of SARS patients during the convalescent phase. Xu D, Zhang Z, Jin L, et al. Eur J Clin Microbiol Infect Dis. 2005; 24: 165-171
   https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15789222/
8. SARS-CoV-2 viral load in upper respiratory specimens of infected patients. Zou L, Ruan F, Huang M, et al. N Engl J Med. 2020; (published online Feb 19.) Doi:10.1056/NEJMc2001737
   https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32074444/
9. Severe acute respiratory syndrome-related coronavirus: the species and its viruses—a statement of the Coronavirus Study Group. Gorbalenya AE, Baker SC, Baric RS, et al. bioRxiv. 2020; (published online Feb 11.) (preprint). Doi:10.1101/2020.02.07.937862
   https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2020.02.07.937862v1
10. Neurological Manifestations of Hospitalized Patients with COVID-19 in Wuhan, China: a retrospective case series study. Mao L, Wang M, Chen S, He Q, Chang J, Hong C, Zhou Y, Wang D, Li Y, Jin H, Hu B. medRxiv 2020.02.22.20026500; https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.02.22.20026500v1
11. Clinical problems in the hospitalized Parkinson's disease patient: systematic review. Gerlach OH, Winogrodzka A, Weber WE. Mov Disord. 2011;26(2):197–208. doi:10.1002/mds.23449
12. Deterioration of Parkinson's disease during hospitalization: survey of 684 patients. Gerlach OH, Broen MP, van Domburg PH, Vermeij AJ, Weber WE. BMC Neurol. 2012;12:13. Published 2012 Mar 8. doi:10.1186/1471-2377-12-13